Definicja Przemocy

 "Człowiek jest słaby, kiedy staje się ofiarą, ale być może jest jeszcze słabszy, kiedy staje się oprawcą. Człowiek jest słaby, ale ten słaby człowiek może być mocny w Krzyżu Chrystusa...

                                                                                               Jan Paweł II

"Przemoc w rodzinie to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie, przeciw członkowi rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienia i szkody." 

 

Przemoc domowa nie jest czynem jednorazowym. Zwykle powtarza się według zauważalnej prawidłowości. Cykl przemocy składa się z następujących po sobie faz: 

Faza narastania napięcia – piętrzą się sytuacje konfliktowe, rośnie napięcie. Przyczyny napięcia mogą tkwić poza rodziną lub w niej; czasem są to błahostki. Drobne nieporozumienia powodują wzrost napięcia, pojawia się agresja.

Faza ostrej przemocy - następuje wybuch agresji, sprawca z normalnego człowieka przemienia się w kata, może dokonać strasznych czynów, nie zwracając uwagi na krzywdę innych. Wtedy najczęściej następuje interwencja, ofiary w afekcie decydują się wzywać pomocy, złożyć skargę.

Faza miodowego miesiąca - faza skruchy i okazywania miłości, sprawca jakby na nowo uwodzi ofiarę, zaczyna dostrzegać to, co się wydarzyło. Próbuje załagodzić sytuację, przeprasza, obiecuje poprawę, staje się uczynny i miły. Przekonuje ofiarę, że teraz będzie inaczej. Ofiary mu wierzą, bo wbrew zdrowemu rozsądkowi w głębi serca tego właśnie pragną. Niedawno gotowe uciec, zostają. Z jakiegoś powodu znowu narasta napięcie i wszystko zaczyna się od nowa.

Cykle takie mogą trwać przez wiele lat. Przemoc z czasem się nasila.

Zachowanie ofiar bywa czasem niezrozumiałe, irytujące, zniechęcające do pomagania. Zmieniają zeznania, sprawiają wrażenie, że same nie wiedzą czego chcą; raz chcą ukarania sprawcy, innym razem próbują ochraniać sprawcę i wycofują skargę.

Ofiary przemocy cierpią na różnego rodzaju zaburzenia natury psychologicznej: popadają w depresję, niepokój, niekontrolowane wybuchy płaczu, śmiechu, agresji, niezrozumiałe zmiany decyzji, niepewność, nieuzasadnione reakcje lękowe, ciągłe poczucie zagrożenia. Trudno od nich oczekiwać racjonalnych zachowań, ponieważ ich umysłem rządzi cały czas strach przed sprawcą.

Pomagając ofiarom przemocy należy pamiętać, że są one rozchwiane emocjonalnie, a ich zachowanie to huśtawka. Ofiara przemocy domowej przebywa w sytuacji zagrożenia przez kilka, a często kilkanaście lat, jest związana ze sprawcą różnymi więzami zależności. Odbiera to zdolność realnej oceny rzeczywistości. Często nie jest w stanie dostrzec grożącego jej niebezpieczeństwa i spustoszeń, jakie dokonują się w jej psychice. Powoli dzień po dniu traci zdolność samoobrony, każde wołanie o pomoc powinno być dla niej szansą ratunku i nie może być zlekceważone przez tych, którzy mogą pomóc.

Przemocy domowej często towarzyszy picie alkoholu. W stanie nietrzeźwości znikają mechanizmy samokontroli i nasilają się zachowania agresywne. Trzeba pamiętać, że osoba nietrzeźwa nie jest partnerem do negocjacji, rozmowy czy ugody.

Przemoc często dotyka też dzieci. Przemoc wobec dzieci to nie tylko fizyczne karanie, to także przemoc psychiczna, wykorzystywanie seksualne, niezaspokajanie podstawowych potrzeb dziecka. Na podwójne niebezpieczeństwo narażone są dzieci, które same doświadczają przemocy i są jej świadkami. Krzywdzone dzieci czują się opuszczone, winne, mniej wartościowe, bezsilne, nieakceptowane, odrzucone. Następuje zaburzenie postrzegania i rozumienia świata. Psychologiczna presja i ciągłe napięcie może być przyczyną wielu chorób psychosomatycznych takie jak pn.: bóle głowy, bóle żołądka, problemy z jedzeniem, trudności z nauką, koszmary senne, nocne moczenia. Oprócz widocznych skutków przemocy w czasie jej trwania obserwuje się też skutki odroczone. Doświadczenia przeżyte w dzieciństwie mają wpływ na całe życie.

 

(Na podstawie: H. D. Sasal "Niebieskie Karty" - przewodnik do procedury interwencji Policji wobec przemocy w rodzinie).